Zo maken we IZA waar:
de bowlingbaan

Je kunt de toekomst niet tot op de puntkomma uitrekenen. Zeker niet in de zorg. Inflatie, de energiecrisis en covid hebben ons afgelopen jaren laten zien dat niets zo zeker is als veranderlijkheid. Toch is dat wat we vragen van de IZA-plannen: een dichtgetimmerde businesscase waarin is doorberekend hoe de zorg er over 15 jaar precies uitziet, wat het gaat kosten en wat onze acties gaan opleveren. Maar als het plan af is, is de wereld alweer veranderd. Kortom: als de laatste paraaf binnen is, kun je weer opnieuw beginnen.

Zo komen we dus niet vooruit. Worden er niet genoeg IZA-plannen goedgekeurd. En stagneert IZA na de snelle toets. Terwijl verandering juist begint op het moment dat de plannen uitgevoerd worden. Dan begint het pas echt.

Dus hoe gaan we die kloof dichten? Drie adviezen:

1. Begin gewoon.
2. Zorg dat je kunt bijsturen.
3. Vertrouw op het proces.

Begin gewoon.
Zie het als een bowlingbaan. De kegels zijn de zorg over 15 jaar. De baan is hoe we het IZA-plan uitvoeren. Nu maken we de bowlingbaan met KPI’s en toekomstvoorspellingen zo smal mogelijk, zodat je de bal straks recht op z’n doel af rolt. Maar over 10 jaar kunnen de kegels zomaar ineens 20 meter naar rechts staan, of er zijn kegels bijgekomen of vanaf gegaan. Dat werkt dus niet. Geef jezelf liever een brede bowlingbaan waar je de bal morgen al kunt gooien, maar wel met hekjes die de bal bij kunnen sturen.

Zorg dat je kunt bijsturen.
Zorg dus dat je de hekjes aan de zijkant in je interne plan beschrijft: de momenten om bij te sturen. Beschrijf een bewakingsproces om te toetsen of je in 2025 nog op de juiste koers zit om je doel in 2030 te bereiken. En geef jezelf en elkaar de flexibiliteit om de plannen aan te passen als er iets in de wereld verandert, of als er iets nieuw beschikbaar komt. Zo lang het einddoel maar bereikt wordt: goede, toegankelijke en betaalbare zorg.

Stel daarom liever ook proces-KPI’s op die verandering op korte termijn zichtbaar maken, in plaats van alleen KPI’s voor eindresultaten in een onvoorspelbare toekomst. Met proces-KPI’s bedoelen we KPI’s die gaan over het aantal gevolgde cursussen, het aantal keer dat iemand iets anders doet dan ervoor, of het aantal verbeterinitiatieven dat wordt gestart en afgerond. Durf ook te kiezen tussen je doelen, zodat je weet welke voor jouw organisatie de belangrijkste zijn en welke je eventueel mag missen. Zo zorg je voor snelle successen én momenten om bij te sturen.

Zo hielpen we de Regionale Organisatie Huisartsen Amsterdam (ROHA) bij het digitaliseren van hun zorg. Door ‘gewoon te beginnen’ en per fase de aanpak te herzien, zorgden we voor de bowlinghekjes om bij te sturen. Zo pasten we onze aanpak elke fase weer flink aan, op basis van wat er praktisch nodig was en veranderende regelgeving en doelstellingen vanuit de subsidiegever. Dat leidde tot digitalisatie-succes voor 270 huisartsenpraktijken.

Met eenzelfde soort aanpak helpen we EMC steeds kleine stukjes poliwerkzaamheden robotiseren. Met als resultaat dat poli-medewerkers nu veel minder zinloos hoeven te klikken in het EPD per dag en dus tijd en aandacht over houden voor zorg.

Vertrouw op het proces.
Dus tot slot: vertrouw op het proces dat laat ruimte voor aanpassingen als dat nodig blijkt. De manier waarop je vooruit kunt moet je vertrouwen geven, niet alle details die je van tevoren kunt berekenen.

Weten hoe je de bowlinghekjes in je plan schrijft? Lidy vertelt je er graag meer over.

Dit verhaal is onderdeel van onze serie: Zo maken we IZA waar. Hierin delen we onze inzichten als ex-dokters en technisch geneeskundigen, die nu als implementatieversnellers áán de zorg werken.